super Earth

Một siêu Trái Đất vừa được phát hiện ở gần vùng sống được của một sao lùn đỏ cách Trái Đất chỉ 37 năm ánh sáng. Đây là khám phá đầu tiên của một thiết bị mới được lắp trên kính thiên văn Subaru, nó mang lại cơ hội để tìm hiểu về tiềm năng của sự sống trên những hành tinh xung quanh những ngôi sao ở gần.

Với thành công đầu tiên này, chúng ta có thể trông đợi việc kính Subaru sẽ khám pha ra nhiều hành tinh thậm chí có nhiều tiềm năng hơn nữa cho sự sống ở quanh các sao lùn đỏ.

Sao lùn đỏ là những ngôi sao nhỏ hơn Mặt Trời, chiếm khoảng ba phần tư số sao trong thiên hà Milky Way cũng như khá phổ biến ở khu vực lân cận Mặt Trời. Chính vì thế, chúng là những mục tiêu quan trọng trong việc tìm kiếm các ngoại hành tinh và sự sống ngoài Trái Đất. Nhưng các sao lùn đỏ nguội hơn Mặt Trời, chúng không phát ra nhiều ánh sáng biểu kiến như các loại sao khác, và vì thế việc nghiên cứu chúng gặp nhiều khó khăn.

Khi quan sát ở dải sóng hồng ngoại, các sao lùn đỏ hiện lên rõ ràng hơn. Vì thế, Trung tâm Sinh học thiên văn của Nhật Bản đã phát triển một thiết bị quan sát hồng ngoại và gắn vào kính thiên văn Subaru để tìm kiếm tín hiệu của những hành tinh ở quanh các sao lùn đỏ. Thiết bị này được gọi là IRD, viết tắt của "Infrared Doppler" - cũng là tên của phương pháp tìm kiếm này (dựa vào hiệu ứng Doppler đối với sóng hồng ngoại).

Thành quả đầu tiên của việc tìm kiếm này là dấu hiệu của một siêu Trái Đất có khối lượng gấp 4 lần Trái Đất, chuyển động trên quỹ đạo quanh sao Ross 508, một sao lùn đỏ nằm cách chúng ta 37 năm ánh sáng ở vùng trời của chòm sao Serpens. Hành tinh này được gọi là Ross 508 b, có một năm chỉ dài bằng 11 ngày Trái Đất (tức là nó chuyển động quanh sao mẹ một vòng mất 11 ngày), và nằm ở rìa trong của vùng sống được quanh sao mẹ. Điều thú vị là quỹ đạo elip của hành tinh này khiến cho có những thời điểm trong chu kỳ nó đi vào trong vùng sống được - nơi mà các điều kiện phù hợp để nước có thể tồn tại ở dạng lỏng trên bề mặt hành tinh. Tất nhiên, việc có nước hay sự sống ở đó hay không thì còn là những câu hỏi đợi những nghiên cứu xa hơn.

Việc phát hiện ra hành tinh đầu tiên bằng phương pháp này là một khởi đầu tốt để tiếp tục tìm kiếm các ngoại hành tinh trong vùng sống được. Giáo sư Bun'ei Sato ở Viện Công nghệ Tokyo, đồng thời là nhà nghiên cứu chính trong phát hiện này, bình luận: "Đã 14 năm từ khi việc phát triển IRD được khởi động. Chúng tôi đã tiếp tục phát triển và nghiên cứu với hi vọng tìm thấy một hành tinh chính xác như Ross 508 b."

Bryan
Theo Science Daily

*Chú thích: "siêu Trái Đất" là thuật ngữ chỉ tất cả những hành tinh có kích thước lớn hơn Trái Đất và nhỏ hơn Sao Hải Vương (tức là dưới ngưỡng của những hành tinh khí khổng lồ). Tên gọi này không có bất cứ hàm ý nào về sự tương đồng của những hành tinh như vậy với Trái Đất.