Space hurricane

Bất cứ hành tinh nào có plasma và từ trường đều có thể là nạn nhân của những cơn bão không gian 'đầy bạo lực' này - các nhà nghiên cứu cho biết.

Lần đầu tiên, các nhà thiên văn học đã phát hiện được một cơn bão plasma dữ dội rộng tới 100 km ở tầng cao khí quyển Trái Đất - một hiện tượng mà họ gọi là "bão không gian".

Theo một nghiên cứu đã đăng trên tạp chí Nature Communications, một cơn bão không gian đã kéo dài gần 8 giờ liền ngày 20 tháng 8 năm 2014, ở độ cao hàng trăm km phía trên cực Bắc của Trái Đất.

Sinh ra từ sự hỗn độn của từ trường và gió Mặt Trời tốc độ cao, cơn bão này không thể được nhìn thấy bằng mắt thường. Tuy nhiên, có bốn vệ tinh khí tượng đi qua Bắc Cực vào thời điểm đó đã xác định được sự hình thành cua thứ gì đó không giống như những cơn bão địa cầu bình thường. Cơn bão không gian này có hình dạng như một cái phễu với một "con mắt" ở giữa, bao quanh bởi nhiều vòng xoắn plasma quay theo hướng ngược chiều kim đồng hồ (plasma là khí bị ion hóa tồn tại ở nhiều nơi trong Hệ Mặt Trời, trong đó có khí quyển của Trái Đất).

Thay vì gây ra mưa dưới dạng những hạt nước, bão không gian gây ra mưa electron trực tiếp vào phần trên của khí quyển Trái Đất.

Một trong số các tác giả của nghiên cứu là Mike Lockwood - một nhà khoa học không gian ở Đại học Reading, Anh - cho biết: "Cho mới đây, vẫn không chắc chắn rằng những cơn bão plasma không gian có tồn tại hay không, vậy nên việc chứng minh được nó bằng một quan sát ấn tượng như vậy là điều thật tuyệt vời. Những cơn bão nhiệt đới có liên quan tới một lượng lớn năng lượng, còn những cơn bão không gian này phải được tạo thành bởi dòng dịch chuyển nhanh và lớn tới bất tường của năng lượng gió Mặt Trời, nạp đầy các hạt đó vào phần trên khí quyển của Trái Đất."

Sử dụng mô hình 3D về cơn bão, các nhà nghiên cứu giả thuyết rằng sự hình thành của nó là kết quả của tương tác phức tạp giữa gió Mặt Trời và từ trường ở Bắc Cực.

Mặc dù đây là lần đầu tiên hiện tượng này được quan sát, các nhà nghiên cứu giả thuyết rằng những hệ thời tiết dạng này có thể là những sự kiện phổ biến ở bất cứ hành tinh nào có từ trường và plasma trong khí quyển của nó.

"Plasma và từ trường trong khí quyển của các hành tinh tồn tại khắp nơi trong vũ trụ, vậy nên phát hiện này gợi ý rằng những cơn bão không gian hẳn phải là những hiện tượng phổ biến," Lockwood nói.

Bạn có cần phải sợ bão không gian không? Có lẽ là không. Hiện tượng ở phần trên của khí quyển có rất ít đe dọa với hành tinh của chúng ta, theo các nhà nghiên cứu cho biết. Nhưng nó có thể gây ra những hệ quả khác, chẳng hạn như ảnh hưởng tới các vệ tinh, hay phá hủy hệ thống GPS và thông tin liên lạc.

R.T
Theo Live Science