supernova

Vào cuối đời, một sao siêu khổng lồ đỏ phát nổ trong một vụ supernova giàu hydro. Bằng cách so sánh kết quả quan sát với các mô hình giả lập, một nhóm nghiên cứu quốc tế đã tìm thấy rằng trong nhiều trường hợp vụ nổ dạng này xảy ra khi có một đám mây vật chất dày bao quanh ngôi sao. Kết quả này rất quan trọng đối với hiểu biết của chúng ta về giai đoạn cuối cùng trong tiến hóa của các sao.

Nhóm nghiên cứu đứng đầu bởi Francisco Förster ở Đại học Chile đã sử dụng kính thiên văn Blanco để tìm ra 26 supernova xảy ra ở các sao siêu khổng lồ đỏ. Mục tiêu của họ là nghiên cứu sự bùng nổ ánh sáng ngắn xảy ra trước giai đoạn chính của vụ nổ supernova. Nhưng họ không thể tìm thấy bất cứ dấu hiệu nào của hiện tượng này. Nói cách khác, 24 supernova trong số được quan sát sáng lên nhanh hơn so với dự đoán.

Để giải quyết bí ẩn này, Takashi Moriya ở Đài quan sát thiên văn quốc gia Nhật Bản (NAOJ) đã giả lập 518 mô hình biến đổi độ sáng của supernova và so sánh chúng với kết quả quan sát. Nhóm nghiên cứu thấy rằng các mô hình trong đó có một lớp vật chất khoảng 10% khối lượng Mặt Trời bao quanh supernova rất khớp với các quan sát. Vật chất bao quanh này làm ánh sáng của vụ bùng sáng ban đầu không thể thoát ra ngoài. Va chạm sau đó giữa vụ nổ supernova (từ ngôi sao) với vật chất bao quanh tạo ra một sóng cực mạnh khiến nó sáng lên nhanh hơn.

Moriya giải thích: "Lúc gần cuối đời, một cơ chế nào đó bên trong ngôi sao khiến nó ném vật chất ra ngoài và tạo thành một lớp bao quanh. Chúng tôi chưa có ý tưởng nào rõ ràng về cơ chế của sự mất khối lượng này. Nghiên cứu xa hơn là cần thiết để có được hiểu biết đầy đủ hơn về cơ chế này. Việc này cũng rất quan trong để hé lộ cơ chế của các vụ nổ supernova và nguồn gốc sự đa dạng của chúng."

Những quan sát này có được nhờ kính thiên văn Blanco ở Đài quan sát Cerro Tololo của châu Mỹ trong 6 đêm năm 2014 và 8 đêm năm 2015. Các mô phỏng bởi Moriya được thực hiện tại Trung tâm vật lý thiên văn máy tính của NAOJ. Nghiên cứu đã được công bố trên Nature Astronomy.

R.T
Theo Science Daily