solar tornado

Theo nghiên cứu của một nhóm các nhà khoa học châu Âu, các vòi rồng, hay còn gọi là vòng lửa của Mặt Trời không hề quay dù có cái tên như vậy. Một phân tích mới về những cấu trúc lớn gấp vài lần Trái Đất này cho thấy chúng đã có thể bị đặt tên sai vì các nhà khoa học cho tới nay chỉ có thể quan sát chúng qua những hình ảnh 2D.

Tiến sĩ Nicolas Labrosse giới thiệu công trình này cùng các đồng nghiệp thuộc Đại học Glasgow, Đài quan sát Paris, Đại học Toulouse và Viện khoa học Czech trong Tuần lễ thiên văn học và khoa học không gian châu Âu tổ chức tháng 4 này tại Liverpool.

Những vòi rồng Mặt Trời được quan sát lần đầu tiên vào đầu thế kỷ 20 và thuật ngữ này mới phổ biến ít năm gần đây khi các nhà khoa học theo dõi những thước phim ghi được mở đài quan sát Mặt Trời SDO của NASA. Những đoạn phim này cho thấy plasma nóng phát ra tia tử ngoại rất mạnh dường như đang quay để tạo ra một cấu trúc khổng lồ có dạng một cơn lốc xoáy (hay vòi rồng, như chúng ta thấy trên Trái Đất).

Giờ đây, sử dụng hiệu ứng Doppler để bổ sung thêm chiều thứ ba cho dữ liệu thu được, các nhà khoa học đã có thể đo được vận tốc chuyển động của plasma cũng như hướng, nhiệt độ và mật độ của nó. Sau nhiều tháng quan sát, họ đã có được hình ảnh hoàn chỉnh hơn về cấu trúc từ trường của plasma trong những vòng lửa Mặt Trời này.

Labrosse - trưởng nhóm nghiên cứu - giải thích: "Chúng tôi thấy rằng bất chấp việc các vòng lửa và vòi rồng có dạng ra sao trong những hình ảnh thu được, từ trường của chúng không phải là thẳng đứng, và plasma gần như chuyển động ngang theo các đường sức từ. Dù vậy chúng ta thấy những hình ảnh dạng vòi rồng trong những bức ảnh là bởi hiệu ứng hình chiếu khi nhìn những đường này dưới dạng bị nén vào một mặt phẳng trên bầu trời."

Những vòi rồng, hay còn gọi là vòng lửa của Mặt Trời này đã được quan sát cách đây khoảng 100 năm. Chúng được gọi như vậy bởi hình dạng nổi bật và có nét giống như những cơn lốc xoáy trên Trái Đất, ngoài ra không có lý do nào khác. Trong khi các vòi rồng trên Trái Đất hình thành từ gió cực mạnh và di chuyển rất nhanh, vòi rồng của Mặt Trời thực ra là khí được từ hóa. Chúng dường như bắt nguồn từ nơi nào đó sâu hơn phía dưới bề mặt của Mặt Trời và do đó chỉ cố định ở 1 chỗ.

Labrosse cũng cho biết những vòng lửa này là những cấu trúc tuyệt đẹp của plasma lạnh giữa nhật hoa nóng của Mặt Trời và có thể dễ dàng được nhìn thấy dưới dạng những cấu trúc màu hồng trong thời gian diễn ra nhật thực toàn phần.

Một nhà khoa học khác tham gia nghiên cứu này là Tiến sĩ Brigitte Schmieder. "Có lẽ một lần nào đó thực tế lại ít phức tạp hơn những gì chúng ta nhìn thấy," bà nói. "Những vòi rồng Mặt Trời có vẻ đáng sợ nhưng thực tế chúng thường không có hệ quả đáng chú ý nào với chúng ta. Tuy nhiên, khi một vòng lửa bùng nổ, nó có thể gây ảnh hưởng tới thời tiết không gian và có khả năng làm hư hại hệ thống điện, vệ tinh nhân tạo và thông tin liên lạc trên Trái Đất."

Bryan

Theo Space Daily