Các nhà thiên văn học sử dụng kính thiên văn không gian Hubble đã xác nhận sự tồn tại của một hành tinh chuyển động trên quỹ đạo quanh hai sao trong hệ OGLE-2007-BLG-349, cách chúng ta 8.000 năm ánh sáng về phía trung tâm thiên hà.
Hành tinh được phát hiện này có quỹ đạo cách cặp sao khoảng 480 triệukilomet, tương đương với khoảng cách từ vành đai tiểu hành tinh đến Mặt Trời (trong Hệ Mặt Trời của chúng ta). Nó hoàn thành một chu kỳ quanh hai sao này trong khoảng 7 năm. Hai sao trong hệ này là hai sao lùn đỏ cách nhau khoảng 11 triệu km, tương đương khoảng 14 lần đường kính quỹ đạo của Mặt Trăng quanh Trái Đất.
Các quan sát của Hubble đã lần đầu tiên xác nhận sự tồn tại của một hệ ba thiên thể như vậy dựa vào kỹ thuật vi thấu kính hấp dẫn. Vi thấu kính hấp dẫn xảy ra khi hấp dẫn từ một sao ở phía trước bẻ cong và khuếch đại ánh sáng đến từ sao ở xa hơn đang tạm thời thẳng hàng với nó. Sự khuếch đại của ánh sáng có thể hé lộ manh mối về tính chất của ngôi sao phía trước và bất cứ hành tinh nào liên quan đến nó.
Ba thiên thể đã được phát hiện năm 2007 bởi một chương trình hợp tác quốc tế gồm năm nhóm khác nhau. Những quan sát từ mặt đất đã tìm ra một sao và một hành tinh, nhưng một hân tích chi tiết cũng chỉ ra một thiên thể thứ ba mà các nhà thiên văn không thể xác định cụ thể.
"Các quan sát mặt đất gợi ý hai kịch bản cho hệ ba thiên thể này: môt hành tinh khối lượng cỡ Sao Thổ chuyển động quanh một cặp sao hoặc một hành tinh cỡ Sao Thổ và một hành tinh cỡ Trái Đất cùng chuyển động quanh một sao đơn," tác giả chính của nghiên cứu là David Bennett tại Trung tâm hàng không không gian Goddard của NASA giải thích.
Độ sắc nét của những hình ảnh Hubble thu được cho phép nhóm nghiên cứu tách sao phía sau và sao đóng vai trò thấu kính ra khỏi các sao láng giềng của chúng (vốn nằm rất gần nhau trong một khu vực rất nhiều sao khiến các ảnh phân giải thấp không thể phân biệt chính xác được). Các quan sát của Hubble hé lộ rằng ánh sáng từ sao thấu kính phía trước là quá mờ đối với một sao đơn, nó có độ sáng của hai sao lùn đỏ ở gần và chuyển động quanh nhau, mờ hơn và nhẹ hơn Mặt Trời của chúng ta. "Như vậy, mô hình hai sao và một hành tinh là phù hợp với dữ liệu của Hubble," Bennett nói.
Nhóm nghiên cứu của Bennett tiếp tục thực hiện các quan sát với Camera hành tinh trường rộng số 2 của Hubble. "Chúng tôi được hỗ trợ trong việc phân tích bởi sự thằng hàng gần như hoàn hảo của cặp sao này và ngôi sao nền phía sau, nó phóng đại ánh sáng rất mạnh để cho phép chúng tôi thấy được tín hiệu từ cặp sao này," Bennett giải thích.
Kính thiên văn không gian Kepler đã khám phá 10 hành tinh khác chuyển động quanh các cặp sao kép, nhưng tất cả chúng đều có khoảng cách ở gần các sao mẹ hơn hành tinh vừa được Hubble phát hiện.
Nhóm nghiên cứu đã cho thấy khả năng phát hiện hành tinh có quỹ đạo quanh các cặp sao qua việc sự dụng vi thấu kính hấp dẫn. Hubble có thể mang tới một vai trò mới quan trọng đối với việc tiếp tục tìm kiếm các ngoại hành tinh.
Bryan
Theo Science Daily
