Các bài mới nhất
Tháng 6 11, 2025
Vật thể nhân tạo đầu tiên đi vào không gian: Một phần lịch sử mà có thể người ta đã không nói với bạn
in Lịch sử thiên văn học
by
Điều mà không nhiều người biết là sự phát triển của hàng không không gian trong chiến tranh lạnh vốn có nguồn gốc từ trong thế chiến hai, và là từ nước Đức chứ không phải Mỹ hay Liên Xô.
06 11, 2025
59
Bắc Đẩu và Nam Tào là sao hay chòm sao nào?
Những cái tên "Bắc Đẩu", "Nam Tào" từ lâu đã rất quen thuộc với văn hóa Á Đông nói chung và Việt Nam nói riêng. Nhiều tài liệu cũng như suy đoán của nhiều người cho rằng chúng đều là những ngôi sao hoặc chòm sao trên bầu trời, đã được đặt tên từ nhiều thế kỷ trước bởi các nhà thiên văn phương Đông. Điều đó có đúng và nguồn gốc thực sự của chúng là gì?
05 09, 2025
323
Thảm họa ở các sân bay không gian và bài học của lịch sử
Trong lịch sử hàng không không gian của nhân loại, thảm họa tàu con thoi Challenger của NASA năm 1986 thường được nhắc tới như sự kiện thảm khốc nhất khi mà 7 phi hành gia bỏ mạng ngay khi con tàu vừa phóng lên. Một sự kiện khác có thương vong tương tự cũng liên quan tới tàu con thoi là sự kiện tàu Columbia năm 2003. Mặc dù vậy, nếu xét trên thương vong về người nói chung (không chỉ tính các nhà du hành không gian), thì thế giới từng chứng kiến những thảm kịch hơn như thế.
01 10, 2025
1609
Một giải pháp mới cho du hành thời gian?
"Liệu du hành thời gian có khả thi không?" là một câu hỏi đã cũ rích, dù cuối cùng thì nó vẫn chưa được trả lời. Mới đây, một bài báo được đăng vào tháng 12 năm 2024 trên tạp chí Classical and Quantum Gravity (Hấp dẫn cổ điển và lượng tử) của nhà vật lý Lorenzo Gavassino đã đưa ra một giải pháp cho phép việc đảo ngược thời gian là là khả thi - về mặt lý thuyết.
11 08, 2024
1305
Higgs boson có phải chính là graviton?
Ngày nay, chúng ta đều biết rằng toàn bộ vũ trụ được tạo thành bởi các hạt cơ bản. Những hạt này được mô tả trong Mô hình chuẩn của vật lý hạt, được xây dựng từ những năm 1960. Trong Mô hình chuẩn, các loại hạt được chia làm hai nhóm lớn: những hạt tạo thành các dạng vật chất gọi là fermion và các hạt truyền tương tác gọi là boson.
Bài đáng chú ý
08 18, 2013
65515
Sự phản khoa học của chiêm tinh học
Trong một bài viết trước đây, tôi đã có dịp nói về sự khác nhau cơ bản giữa thiên văn học và chiêm tinh học. Gần đây, do có một số ý kiến tranh luận về một bài viết không chính thức của tôi về quan điểm liên quan tới chiêm tinh học, tôi xin có một…
02 10, 2016
29549
Nova và supernova
Nova và supernova là những thuật ngữ có lẽ không mới mẻ gì trong thiên văn học, nhất là supernova. Chúng được nhắc tới khá phổ biến trong các bài báo và các báo cáo ngày nay về vật lý thiên văn hay vũ trụ học, thường được gọi theo những tên tiếng…
09 07, 2020
51861
Con mèo của Schrödinger và thí nghiệm nổi tiếng của cơ học lượng tử
Một trong những thí nghiệm tưởng tượng nổi tiếng nhất trong cơ học lượng tử là "Con mèo của Schrödinger", hay đôi khi còn được gọi là "nghịch lý con mèo của Schrödinger". Thí nghiệm này ra sao, nó có ý nghĩa gì và những hiểu nhầm nào cần làm rõ?…
08 17, 2020
55889
Vật chất đi đâu sau khi rơi vào lỗ đen?
Lỗ đen luôn là một đề tài hấp dẫn trong vũ trụ học. Nó uốn cong không-thời gian xung quanh tới mức không một thứ gì đi vào trong nó có thể thoát ra, kể cả ánh sáng. Một câu hỏi thú vị được đặt ra là nếu như vậy thì những gì đi vào trong lỗ đen sẽ đi…
04 06, 2011
46259
Phản hạt và phản vật chất
Sự ra đời của vật lý học tương đối của Einstein đã cho chúng ta hiểu hơn về vật chất xung quanh, về tính chất sóng của hạt và tính chất hạt trong mỗi sóng. Nó cũng là cơ sở để phát hiện ra một dạng vật chất đặc biệt, liên quan nhưng trái ngược và…
Bài đọc nhiều nhất
Tháng 5 10, 2007
Danh sách 88 chòm sao trong thiên văn học
in Các chòm sao
by
Danh sách chính thức của thiên văn học hiện đại hiện nay gồm 88 chòm sao. Đây là các chòm sao được qui ước bởi Hiệp hội thiên văn quốc tế, và được sử dụng rộng rãi trong thiên văn học và vật lý thiên văn hiện đại. Khác với trước kia cũng như nhiều người còn hiểu nhầm, 88 chòm sao này không đơn giản chỉ là đường nối giữa các ngôi sao mà chúng tương ứng với 88 vùng trời có diện tích xác định trên thiên cầu, mỗi vùng trời chứa một chòm sao. Tên các chòm sao được thống nhất dung trên toàn thế giới là tên bằng tiếng Latin.
05 08, 2006
327628
Các hành tinh của Mặt Trời
Một cách tương đối dễ hiểu, hành tinh (planet) là các thiên thể dưới cấp sao, có khối lượng nhiều lần nhỏ hơn các sao. Khối lượng của chúng không đủ để tạo ra phản ứng tổng hợp hạt nhân giúp chúng phát sáng được như các ngôi sao nên hành tinh là các thiên thể tối. Đa số chúng chuyển động quanh một sao hoặc một hệ sao (gọi là sao mẹ, hay sao chủ của hành tinh), tuy nhiên cũng có một số hành tinh trôi tự do trong không gian liên sao. Trong bài này, chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về các hành tinh trong Hệ Mặt Trời.
09 08, 2007
176240
20 ngôi sao sáng nhất bầu trời đêm
Hàng đêm khi quan sát bầu trời, bạn có thể nhìn thấy hàng nghìn ngôi sao. Không phải sao nào cũng giống nhau mà mỗi sao lại có độ sáng và màu sắc khác nhau và chính điều đó góp phần quan trọng giúp chúng ta phân biệt được chúng, cũng như giúp cho các nhà thiên văn từ thời xa xưa đã bằng trí tưởng tượng sinh động của mình mà vẽ ra các chòm sao. Sau đây là danh sách 20 ngôi sao sáng nhất bầu trời đêm mà bạn có thể dễ dàng nhìn thấy bằng mắt thường khi trời quang mây.
06 08, 2006
168556
Các chòm sao Hoàng Đạo
Các chòm sao Hoàng đạo dường như là những chòm sao quen thuộc nhất trong hiểu biết của hầu hết người mới tiếp xúc hay thậm chí là chưa bao giờ tiếp xúc với thiên văn học. Tuy nhiên không phải tất cả mọi người đều hiểu rõ về vị trí, hình dạng và ý nghĩa của chúng.
08 09, 2012
163743
Đại tuyệt chủng Permi, vụ thảm sát đẫm máu nhất lịch sử
250 triệu năm trước, một vụ thảm sát khủng khiếp đã xảy ra, một tội ác ghê gớm nhất mà hành tinh đã từng chứng kiến, và điều đáng nói hơn là đó lại chính là một trong những yếu tố đầu tiên giúp chúng ta có mặt trên thế giới này.