Với mục tiêu khám phá không gian trong tương lai, một nhóm các nhà thiên văn học do Đại học Cornell dẫn đầu đã công bố bản đồ cuối cùng của các sông và nhánh sông mêtan lỏng trên Titan - như đã được ghi nhận bởi sứ mệnh Cassini nay đã dừng hoạt động của NASA - để hỗ trợ cho chuyến thám hiểm sắp tới của Dragonfly.
Các bản đồ nhỏ và chi tiết về độ chính xác này đã được đăng trên tạp chí Planetary Science (tháng 8 năm 2021). Ngoài các bản đồ, công trình này đã kiểm tra những dữ liệu tương tự có được bằng cách phân tích sông trên Trái Đất, sử dụng dữ liệu radar được làm mờ để tương tự với hình ảnh Cassini thu được.
Giống như nước trên Trái Đất, mêtan và etan lỏng lấp đầy các hồ, sông và suối của Titan. Nhưng nắm rõ được những con sông đó - bao gồm cả các đoạn xoắn và các đoạn rẽ giống như nhánh của chúng - là chìa khóa để biết hệ thống vận chuyển trầm tích của vệ tinh đó hoạt động như thế nào và địa chất bên dưới của nó.
Alex Hayes, phó giáo sư thiên văn học tại đại học Khoa học và Nghệ thuật cho biết: “Hệ thống sông là trung tâm của các con đường vận chuyển trầm tích của Titan. Chúng cho bạn biết vật chất hữu cơ được di chuyển như thế nào trên bề mặt của Titan và xác định các vị trí mà vật chất có thể tập trung gần các khu vực kiến tạo hoặc thậm chí có thể là các núi lửa lạnh. Hơn nữa, những vật liệu đó có thể được đưa xuống đại dương nước lỏng bên trong Titan, hoặc trộn với nước lỏng được vận chuyển lên bề mặt”.
Lớn hơn Sao Thủy và được bao phủ hoàn toàn trong bầu khí quyển nitơ và mêtan dày đặc, Titan là nơi duy nhất trong Hệ Mặt Trời có hệ thống thủy văn hoạt động, bao gồm mưa, sông, hồ và biển. Hayes nói: "Không giống như Sao Hỏa, nơi mà bạn chỉ có thể thấy sông, hồ trong quá khứ 3,6 tỷ năm trước. Sông, hồ và biển trên Titan là ở hiện tại. Việc kiểm tra hệ thống thủy văn của Titan đại diện cho một ví dụ điển hình có thể so sánh với hệ thống thủy văn của Trái Đất - và đó là trường hợp duy nhất mà chúng ta có thể chủ động xem cảnh quan hành tinh phát triển như thế nào khi không có thảm thực vật".
Julia Miller đã dẫn đầu công trình nghiên cứu chi tiết về việc kiểm tra các hình ảnh do radar khẩu độ tổng hợp (SAR) của Cassini chụp được về bề mặt Titan, tìm kiếm các đặc điểm nhỏ và sau đó so sánh với những hình ảnh trên Trái Đất. Trên Trái Đất, địa mạo mềm thường được nghiên cứu với dữ liệu địa hình và hình ảnh hiển thị có độ phân giải cao, nhưng điều đó không thực hiện được ở Titan. Thay vào đó, Miller sử dụng hình ảnh radar trên Trái Đất và làm giảm độ phân giải của chúng để phù hợp với hình ảnh radar của Titan. Bằng cách này, Miller có thể hiểu các giới hạn của tập dữ liệu Cassini và biết kết quả nào phù hợp để phân tích bằng cách sử dụng dữ liệu độ phân giải thấp, khoảng 1 km.
Miller nói: “Mặc dù chất lượng và số lượng của hình ảnh của SAR đặt ra những giới hạn đáng kể đối với tiện ích của chúng trong việc điều tra các mạng lưới sông ngòi, nhưng chúng vẫn có thể được sử dụng để phác họa cảnh quan của Titan ở mức độ cơ bản”.
Miller nói: “Hình dạng sông nói lên rất nhiều điều. Qua nó bạn có thể biết được một số điều về loại vật chất mà nó chảy qua, hoặc như độ dốc của bề mặt hay chỉ là những gì đã xảy ra trong khu vực đó. Việc sử dụng các con sông là một điểm khởi đầu lý tưởng để tìm hiểu thêm về một hành tinh".
Sứ mệnh Dragonfly tới Titan dự kiến khởi động vào năm 2027 và sẽ đến Titan vào năm 2034.
Hayes nói: "Các bản đồ này sẽ cung cấp bối cảnh để hiểu được những thứ mà Dragonfly sẽ tìm thấy ở Titan và trong từng khu vực, đồng thời sẽ giúp đưa kết quả của Dragonfly vào bối cảnh tổng thể".
Minh Phương
Theo Science Daily
