Tối nay, 08/10, người yêu thích các hiện tượng thiên văn sẽ có thể quan sát cực điểm của mưa sao băng Draconids. Nếu thời tiết lý tưởng, bầu trời phía Bắc sẽ là nơi để bạn định hướng điểm nhìn của mình ngay khi trời đủ tối.
Mặc dù được ghi nhận trong lịch sử là có những sao băng rất sáng và từng có những cuộc bùng nổ về số lượng sao băng, nhưng Draconids vẫn được đánh giá là mưa sao băng loại trung bình hoặc nhỏ do đa số các năm gần đây lượng sao băng có thể quan sát được của nó khá ít và không nhiều sao băng thực sự sáng. Hiển nhiên, nó vẫn là hiện tượng đáng chú ý đối với người yêu thích quan sát bầu trời.
Mưa sao băng Draconids là kết quả của sao chổi 21P/Giacobini-Zinner. Khi sao chổi này di chuyển trên quỹ đạo quanh Mặt Trời, nó để lại những mảnh vụn trên đường đi tạo thành một dòng thiên thạch cắt qua quỹ đạo Trái Đất. Đầu tháng 10 hàng năm, khi Trái Đất đi qua khu vực có dòng thiên thạch này, các mảnh vụn của 21P/Giacobini-Zinner đi vào khí quyển và cháy sáng trên bầu trời của chúng ta.
Vì đa số các sao băng của hiện tượng này có hướng dường như xuất phát từ khu vực chòm sao Draco (con rồng), nó được đặt tên là Draconids - giống như cách đặt tên các trận mưa sao băng khác.
Quan sát như thế nào?
Khác với hầu hết các mưa sao băng khác thường có thời điểm lý tưởng nhất là sau nửa đêm, Draconids nên được quan sát sớm nhất có thể, ngay khi trời đủ tối. Lý do của việc này là vào tháng 10, chòm sao Draco sẽ lặn khá sớm và bạn không còn thấy nó trên bầu trời phía Bắc nữa. Tất nhiên, ngay cả khi Draco đã lặn bạn vẫn có thể thấy các sao băng của nó, nhưng không nhiều như khi chòm sao này hiện diện trên bầu trời.
Trong hình dưới (được chụp từ phần mềm Stellarium và chú thích thêm), bạn có thể thấy hình dạng và vị trí của chòm sao Draco, rất dễ nhận ra ở hướng Bắc với điểm nổi bật nhất là cái đầu rồng tạo thành bởi 4 ngôi sao, có dạng như một tứ giác đáng chú ý, khá gần sao Bắc Cực (Polaris). Trên thực tế, bạn cũng không nhất thiết phải xác định được vị trí của Draco, vì toàn bộ vùng trời phía Bắc và các khu vực lân cận đều có sự xuất hiện của các sao băng Draconids.
Bạn không cần bất cứ dụng cụ hỗ trợ nào để quan sát hiện tượng này. Tuy nhiên, hãy lưu ý thời tiết và chọn vị trí quan sát thích hợp. Nếu thời tiết có nhiều mây hoặc có mưa, bạn sẽ không có cơ hội quan sát mưa sao băng. Ngoài ra, nên chọn nơi có góc nhìn rộng về phía Bắc, ít ô nhiễm nhất có thể và đặc biệt là không quan sát ở nơi có ánh sáng nhân tạo chiếu trực tiếp vào mắt bạn.
Nếu điều kiện thời tiết và vị trí đã phù hợp, từ 19h00 (7h tối) sẽ là thời điểm lý tưởng để bạn quan sát hiện tượng này.
Đặng Vũ Tuấn Sơn
- Chủ tịch VACA -
