El Gordo

Năm 2014, các nhà thiên văn học sử dụng kính thiên văn không gian Hubble của NASA và ESA đã phát hiện ra rằng cụm thiên hà khổng lồ này có tổng khối lượng tương đương với ba triệu tỷ lần Mặt Trời - một con số quá lớn, và vì thế nó được các nhà khoa học đặt tên là "El Gordo" (theo tiếng Tây Ban Nha có nghĩa là "gã béo").

Tên khoa học chính xác của cụm thiên hà này là ACT-CLJ0102-4915. Đây là cụm thiên hà lớn nhất, nóng nhất và sáng nhất ở dải tia X từng đường phát hiện trong vũ trụ.

Các cụm thiên hà là những cấu trúc lớn nhất được liên kết bởi lực hấp dẫn trong vũ trụ. Chúng hình thành trong hàng tỷ năm khi các nhóm thiên hà nhỏ tiến gần vào nhau một cách chậm chạp.

Vào năm 2012, các quan sát từ kính thiên văn cực lớn (VLT) của ESO, Đài quan sát Chandra X-ray của NASA và Kính thiên văn vũ trụ học Atacama đã cho thấy El Gordo trên thực tế bao gồm hai cụm thiên hà nhỏ đang va chạm với nhau ở vận tốc hàng triệu kilomet mỗi giờ.

Sự hình thành các cụm thiên hà phụ thuộc rất nhiều vào vật chất tối và năng lượng tối. Vì vậy việc nghiên cứu những cụm như vậy có thể giúp sáng tỏ thêm về những đối tượng khó nắm bắt này. Năm 2014, kính Hubble đã phát hiện ra rằng hầu hết khối lượng của El Gordo là của vật chất tối. Bằng chứng này gợi ý rằng vật chất 'bình thường' - chủ yếu gồm khí nóng được quan sát ở dải tia X - đã bị xé khỏi vật chất tối do khi va chạm diễn ra, khí nóng bị làm chậm lại trong khi vật chất tối thì không.

Hình ảnh này được chụp bởi camera khảo sát cao cấp và camera trường rộng số 3 của kính Hubble - một phần của chương trình quan sát có tên là RELICS (khảo sát vũ trụ thời kỳ tái ion hóa qua các cụm thiên hà thấu kính). RELICS đã chụp ảnh 41 cụm thiên hàlowns với mục tiêu tìm ra những thiên hà sáng nhất cho kính thiên văn không gian James Webb nghiên cứu khi nó được đưa vào sử dụng.

Bryan

Theo Science Daily