Thiên hà bí ẩn Centaurus A là một địa điểm lý tưởng cho các nhà khoa học nghiên cứu các quá trình mạnh mẽ xảy ra ở gần các lỗ đen siêu nặng. Bức ảnh tuyệt đẹp này mới được ghi lại do sự kết hợp của đài quan sát không gian Herschel và vệ tinh XMM-Newton X-ray đã hé lộ những quá trình biến đổi năng lượng ngay sâu bên trong trung tâm của thiên hà. Bức ảnh kể lại một câu chuyện chết chóc trong quá khứ từng xảy ra ở đây.
Đĩa xoáy của bụi gần tâm thiên hà đưa ra bằng chứng rõ ràng về việc Centaurus A đã trải qua một cuộc va chạm với thiên hà khác trong quá khứ. Vụ va chạm đã xé nát thiên hà kia và đẩy vật chất của nó về phía đĩa thiên hà của Centaurus A tạo thành hình dạng như ngày nay. Các sao được tạo thành từ vật chất này truyền nhiệt cho đám bụi trên đĩa khiến nó phát ra bức xạ hồng ngoại mạnh mẽ.
Việc quan sát Centaurus A ở nhiều bước sóng chỉ ra hai dóng khí tuôn mạnh từ lỗ đen trung tâm. Khi quan sát bằng các kính thiên văn vô tuyến, dòng vật chất này trải dài ra tới một triệu năm ánh sáng, tuy vậy Herschel và XMM-Newton chỉ tập trung quan sát vào phần trung tâm bên trong thiên hà.
Ở khoảng cách 12 triệu năm ánh sáng, Centaurus A là thiên hà elip lớn gần nhất với Milky Way của chúng ta.
Christine Wilson tại đại học McMaster, Canada, đứng đầu nhóm nghiên cứu Herschel cho biết: "Centaurus A là ví dụ gần chúng ta nhất về một thiên hà có sự phóng vật chật ra từ lỗ đen trung tâm. Quan sát bằng Herschel, XMM-Newton và các kính thiên văn khác ở nhiều bước sóng khác nhau cho phép chúng tôi nghiên cứu các hiệu ứng của nó lên thiên hà các các vụng xung quanh"
VACA
(theo Universe Today)
