supernova

Đôi khi, các nhà thiên văn học phát hiện một vụ nổ supernova sáng gấp 100 lần so với dự kiến. Một bài báo mới có thể tiết lộ nguồn gốc kỳ lạ của những supernova "siêu sáng" này.

Các nhà vật lý đã mô tả cách mà những vụ nổ sao sáng nhất trong vũ trụ có thể được cung cấp năng lượng.

Những "supernova siêu sáng" này sáng gấp 10 đến 100 lần so với một supernova thông thường. Mặc dù nguồn gốc của chúng vẫn còn khá bí ẩn, chúng được cung cấp năng lượng bởi một cái "kén" đầy năng lượng có thể phát ra một lượng bức xạ khổng lồ trong vài ngày, theo nghiên cứu mới cho biết.

supernova siêu sáng cực kỳ hiếm, các nhà nghiên cứu gặp khó khăn trong việc thống nhất về nguyên nhân của chúng. Tuy nhiên, giả thuyết hàng đầu cho rằng những vụ nổ supernova này được cung cấp năng lượng từ cái chết của những ngôi sao có khối lượng ít nhất gấp 40 lần Mặt Trời. Khi chúng chết, chúng tạo thành một sao neutron hoặc lỗ đen ở lõi của chúng. Một khi những vật thể cực kỳ đặc này hình thành, vật chất gần chúng bắt đầu bị kéo cho xoáy vào, tạo thành một đĩa quay nhanh bao quanh ngôi sao.

Đĩa này có thể cung cấp nhiên liệu cho việc hình thành từ trường cực mạnh. Từ trường tập trung khí xung quanh lỗ đen trung tâm hoặc sao neutron và sau đó phóng chúng ra ngoài dưới dạng các tia. Kịch bản này tạo ra một cú kích đủ mạnh để cung cấp năng lượng cho một supernova siêu sáng, nhưng quá trình diễn ra như thế nào sau đó vẫn còn là một bí ẩn.

Gần đây, hai nhà vật lý thiên văn đã sử dụng mô phỏng máy tính và các mô hình toán học để theo dõi sự tiến triển của tia khi chúng tác động lên phần còn lại của ngôi sao. Họ đã mô tả mô hình của mình trong một bài báo được xuất bản trên cơ sở dữ liệu arXiv vào tháng Bảy.

Nhóm nghiên cứu phát hiện rằng tia này tạo ra một khoang nhỏ bên trong ngôi sao và cái kén này mở rộng ra ngoài, hút thêm vật chất ở các cạnh của nó. Mép của cái kén là nơi quá trình chính diễn ra. Mép này phát ra một lượng bức xạ khổng lồ trong vài ngày. Tuy nhiên, cuối cùng, tia bên trong cái kén áp đảo nó và làm vỡ nó ra, dẫn đến sự phá hủy cuối cùng của chính ngôi sao.

Các mô hình cho thấy supernova có thể sáng ở độ sáng cực đại của chúng trong vài ngày, hoặc thậm chí vài tuần, trước khi vụ nổ cuối cùng làm mất nó năng lượng. Việc này khớp với các quan sát đã có.

Kịch bản này chỉ là một giả thuyết, nhưng các nhà nghiên cứu tin rằng các quan sát trong tương lai về supernova siêu sáng sẽ xác nhận bức tranh tổng thể, đặc biệt nếu có sự gia tăng độ sáng tia X được quan sát cùng với một lớp vỏ vật chất di chuyển nhanh tách ra khỏi ngôi sao, các tác giả viết trong bài báo.

R.T
Theo Phys.org