Nhiều năm trước, bốn tàu thăm dò mang theo các tấm kim loại và các đĩa ghi được thiết kế để giải thích nguồn gốc của chúng cho bất cứ ai - hoặc thứ gì - tìm thấy chúng.
Các tàu không gian Pioneer và Voyager là những thiết bị có mang theo những thông điệp dành cho những ai có thể một ngày nào đó tìm thấy chúng. Cả hai tàu Pioneer đều mang theo một miếng kim loại, còn các tàu Voyager thì mang theo một đĩa có ghi thông tin trên đó. Các nhà khoa học đã vô cùng nỗ lực để tạo nên những thứ này, nhưng liệu một nhà quan sát ở hành tinh khác có thực sự hiểu được các thông điệp mà chúng ta gửi tới những vì sao?
Mặc dù chúng ta không thể có cách nào biết được liệu những thông điệp này có thể được những nền văn minh khác dịch ra hay không, hãy giả định rằng những người tìm có thể sẽ tìm thấy con tàu của chúng ta ít nhất cũng có thể nhìn và nghe bằng mắt và tai tương tự như của chúng ta. Mỗi thông điệp đã được thiết kế để không chỉ mang theo thông tin mà còn thiết lập hiểu biết thông qua những nền tảng chung được tìm thấy trong khắp vũ trụ.
Tấm kim loại của Pioneer
Hai tàu Pioneer 10 và 11 đều mang một tấm nhôm mạ vàng có kích thước 6 x 9 inch (15 x 23 cm). Tấm kim loại được gắn vào thanh đỡ rất gần thân chính của tàu. Carl Sagan và Frank Drake đóng vai trò chính trong việc thiết kế còn Linda Salzman Sagan - vợ của Sagan lúc đó - là họa sĩ trực tiếp vẽ những hình ảnh được khắc lên đó.
Đáng chú ý nhất trên tấm kim loại này là hình ảnh một người đàn ông và một phụ nữ đứng cạnh nhau được đè lên trên hình con tàu Pioneer. Hình vẽ đó mô tả khá rõ kích thước và hình dạng vật lý của chúng ta cũng như đặc điểm giới tính lưỡng hình của con người. Trong khi đó các đặc điểm khuôn mặt được thể hiện khá ít chi tiết và các giác quan không được mô tả cụ thể (chẳng hạn tai của hai người này gần như không được thể hiện. Miệng của hai người đều khép kín và người xem thuộc một thế giới khác rất có thể sẽ không nhận ra đó là cái miệng, hoặc thậm chí sẽ không xác định được những thứ trên đầu của hai người là tóc.
Tấm kim loại bằng nhôm mạ vàng được gắn trên tàu Pioneer.
Biểu hiện của cả hai người trong hình đều mờ nhạt (có thể là để cố gắng tránh việc bị hiểu nhầm thành một hành vi thù địch nào đó) và người nam giới thì có tay phải giơ lên hướng về phía người xem. Mặc dù hành vi thân thiện này là dễ hiểu với chúng ta nhưng chưa chắc người hành tinh khác hiểu được (việc đó cũng giống như việc bạn cố gắng giải thích hành vi của một con linh dương, hoặc động tác giống như cầu nguyện của bọ ngựa). Nhưng ở khía cạnh khác, hình ảnh đó lại cho thấy người xem biết rằng con người chúng ta có các ngón tay đối diện nhau cũng như phạm vi chuyển động của chi trên.
Tiếp đó, hãy xét tới dữ liệu khoa học được giới thiệu trên tấm này. Phía trên bên trái của tấm cho thấy sự chuyển tiếp siêu tinh tế của hydro trung hòa để truyền đạt cho người xem thấy được các đơn vị đo cơ bản của thời gian (0,7 nano-giây là tần số của chuyển tiếp) và khoảng cách (21 cm là bước sóng của bức xạ phát ra từ sự chuyển tiếp). Nêu ai đó có thể dịch nghĩa của hình ảnh này để hiểu đó là hydro thì thời gian và khoảng cách sẽ có thể được hiểu như thế.
Tấm kim loại cũng có chứa bản đồ vị trí của Mặt Trời với khoảng cách từ chúng ta tới 14 pulsar cũng như tới tâm thiên hà, trong đó mô tả khoảng cách và tần số của các pulsar bằng ký hiệu nhị phân. Hình ảnh này truyền tải dữ liệu khách quan, và do đó những giống loài khác trong vũ trụ có thể sẽ dễ dàng dịch được chúng.
Cuối cùng tấm kim loại có một bản đồ Hệ Mặt Trời. Đây có lẽ là phần khá dễ để dịch ra được từ tấm kim loại này, trong đó cho thấy Pioneer được phóng đi từ hành tinh thứ ba của Hệ. Vào thời điểm Pioneer lên đường, Pluto vẫn còn được coi là một hành tinh, nhưng tất nhiên nó vẫn sẽ giúp người xem xác định được Hệ Mặt Trời của chúng ta là nơi đã gửi thông điệp đi nếu như họ tìm thấy.
Đĩa của Voyager
Đĩa của Voyager sẽ đòi hỏi nhiều hơn ở những ai tìm ra nó nhưng ngược lại sẽ mang tới nhiều thông tin hơn. Đĩa ghi này có hình minh họa cùng hơn 90 phút thu âm. Hình bìa của đĩa cũng có nguyên tử hydro và bản đồ các pulsar giống như tấm kim loại của Pioneer. Điểm quan trọng là đĩa ghi âm của Voyager có hướng dẫn chi tiết về cách để chạy nó, chẳng hạn như cách đặt nó vào kim đọc đĩa (stylus), tốc độ quay như thế nào là phù hợp và dạng sóng của tín hiệu phát ra. Nó cũng cho người đọc biết làm thế nào để họ nhận biết rằng họ đã sử dụng đúng cách. Việc này có vẻ rất khó, tuy nhiên có lẽ nó sẽ được giải quyết dễ dàng bởi những chủng loài đã phát triển tiến bộ.
Đĩa vàng của Voyager, được bọc bởi một lớp vỏ nhôm mạ điện bởi uranium-238 cực tinh khiết.
Một chủng loài ngoài hành tinh có thể thấy khó khăn hơn trong việc diễn dịch các mẫu âm thanh, nhạc và hình ảnh có trong chiếc đĩa. Có hơn 50 lời chào ở những ngôn ngữ khác nhau. Mặc dù việc dịch nghĩa các thông điệp này có lẽ là không thể đối với người hành tinh khác, nhưng nó có thể cho họ biết sự đa dạng của những sinh vật đã tạo ra nó (tức là chúng ta).
Tương tự như vậy, các bản nhạc được chọn chứng minh cho sự phong phú trong phong cách âm nhạc của con người (từ Beethoven và Stravinsky cho tới Chuck Berry, cùng nhiều thứ nữa). Những lời hát của Johnny B. Goode có lẽ là vô nghĩa với những người hành tinh khác, nhưng giai điệu của bài hát có thể truyền tải rất nhiều điều cho những thính giả ngoài hành tinh đó.
Quan trọng nhất trong chiếc đĩa này có lẽ là 115 hình ảnh được ghi vào đó. 6 hình ảnh đầu tiên, nếu được giải mã đúng cách, sẽ cung cấp dữ liệu kỹ thuật tổng quát cho người đọc liên quan tới các khái niệm toán học, thang đo và kích thước, cũng như thông tin bổ sung liên quan tới vị trí của chúng ta cũng như làm thế nào để tìm thấy chúng ta. Các hình ảnh về Mặt Trời và quang phổ của nó cùng một số hành tinh có thể giúp họ đi tới quyết định viếng thăm Trái Đất. Khoảng 20 biểu đồ y học và khoa học bao gồm cấu trúc ADN và hình ảnh giải phẫu người chi tiết cũng được đưa vào.
Đĩa của Voyager cũng có chứa hình ảnh con người tham gia vào nhiều hoạt động như ăn uống, nhìn qua kính hiểu vi, và thậm chí đi vào không gian. Mặc dù nhiều hình ảnh trong số này sẽ khó để giải nghĩa (chẳng hạn như một người phụ nữ liếm một chiếc kem hay một nhóm tứ tấu đàn dây) nhưng chúng ít nhất có thể truyền tải rằng con người đã tạo ra một nền văn minh phức tạp với một số công nghệ tiến bộ.
Bạn có thể nghe các âm thanh được ghi trong đĩa của Voyager tại đây hoặc xem các hình ảnh trong đĩa tại đây.
Bức tranh lớn
Như Marshall McLuhan từng nói: "Phương tiện chính là thông điệp", mặc dù những gì mà Pioneer và Voyager mang theo có thể không bao giờ được những người hành tinh khác hiểu được đầy đủ, nhưng sự thật là việc những thông điệp này được gửi đi trên những con tàu có thể đi vào không gian liên sao đã mang lại một thông điệp sâu sắc và rõ ràng hơn cho cả họ và cho cả chúng ta. Đó là: con người đã tạo ra những con tàu này và chúng ta muốn nói cho vũ trụ biết chúng ta là ai.
Bryan
Theo Astronomy
