- Chi tiết
- Đặng Vũ Tuấn Sơn
- Vũ trụ học
Toàn bộ vật chất, bức xạ và các tương tác trong vũ trụ của chúng ta đều được tạo thành và chi phối bởi các hạt cơ bản. Ngày nay, vật lý hạt là một trong những mũi nhọn hàng đầu của khoa học, và các nhà nghiên cứu đã khám phá ra khá nhiều loại hạt với những tính chất khác nhau, đóng những vai trò khác nhau. Trong bài viết ngắn này, chúng ta sẽ trao đổi về sự khác biệt giữa hai nhóm hạt cơ bản tạo thành vật chất: quark và lepton.
- Chi tiết
- Đặng Vũ Tuấn Sơn
- Vũ trụ học
Theo những tính toán chính xác nhất tới nay, vũ trụ đã ra đời được khoảng 13,8 tỷ năm. Tuy nhiên, những thiên hà cách xa chúng ta nhất trong vũ trụ quan sát được lại nằm ở khoảng cách lớn hơn nhiều so với con số 13,8 tỷ năm ánh sáng. Điều này dẫn tới nhiều câu hỏi và cả hiểu sai về kích thước và lịch sử của vũ trụ. Trong bài viết này, tôi xin được giải thích một cách đủ ngắn gọn và phù hợp để người đọc giải đáp được những thắc mắc của minh liên quan tới chủ đề vừa nêu.
- Chi tiết
- Đặng Vũ Tuấn Sơn
- Vũ trụ học
Vũ trụ có khởi đầu ra sao và liệu có khi nào nó kết thúc? Đó luôn là điều được hầu hết nhân loại quan tâm, từ các nhà khoa học cho tới những người ít có liên kết tới các hoạt động nghiên cứu nhất - dù cách mà họ quan tâm và tiếp cận với việc đó khác nhau. Một trong những nhà khoa học có ảnh hưởng lớn nhất tới vũ trụ học hiện đại, đồng thời là một trong ba người giành giải Nobel năm 2020 - Roger Penrose - là người theo đuổi ý tưởng về một vũ trụ trước Big Bang (vũ trụ tiền Big Bang), cũng như sau đó. Chúng ta hãy bàn sơ qua về việc này.
- Chi tiết
- Đặng Vũ Tuấn Sơn
- Vũ trụ học
Một trong những thí nghiệm tưởng tượng nổi tiếng nhất trong cơ học lượng tử là "Con mèo của Schrödinger", hay đôi khi còn được gọi là "nghịch lý con mèo của Schrödinger". Thí nghiệm này ra sao, nó có ý nghĩa gì và những hiểu nhầm nào cần làm rõ? Chúng ta sẽ thảo luận về những việc đó trong bài này.
- Chi tiết
- Đặng Vũ Tuấn Sơn
- Vũ trụ học
Liên đới lượng tử, hay trong tiếng Việt còn thường được gọi là "rối lượng tử" hay "vướng víu lượng tử" (quantum entanglement) là một chủ đề được nhiều người yêu vật lý chú ý trong những năm gần đây, nhất là sau khi có những thông tin hoặc bài báo không chính thức về sự vi phạm của vận tốc ánh sáng do hiện tượng này. Trong bài viết ngắn dưới đây, tôi xin trao đổi những ý chính để giải thích về vấn đề nhận được nhiều sự chú ý này.