Có những sinh vật kì quái có thể tồn tại hàng năm mà không cần nước. Một số khác có thể sống sót trong môi trường chân không ngoài không gian. Một số sinh vật kì lạ nhất được tìm thấy trên Trái Đất mang lại thông tin cho nhà khoa học hành tinh Dirk Schulze-Makuch ở đại học Washington để dự đoán những hình thức khác của sự sống trong vũ trụ.

Khám phá của NASA tháng trước về 500 hành tinh mới gần khu vực chòm sao Lyra và Cygnus, trong thiên hà Milky Way, đã gây ra một cơn bão của những dự đoán về sự sống ngoài hành tinh. Trong bài báo mới đây trên tạp chí Sự sống (Life), Schulze-Makuch mô tả những dạng sống khắc nghiệt nhất từng biết tới trên Trái Đất và môi trường ở Sao Hỏa và vệ tinh Titan của Sao Thổ, để vẽ nên bức tranh rõ ràng hơn về việc cách thức của sự sống trên các hành tinh khác. Công trình này của ông đã được hỗ trợ bởi Hội đồng nghiên cứu Châu Âu.

"Nếu bạn không khám phá những khả năng khác nhau của sự sống trong vũ trụ, bạn sẽ không biết phải tìm kiếm điều gì khi ra ngoài đó," Schulze-Makuch cho biết. "Chúng tôi không đề xuất rằng những sinh vật này tồn tại mà muốn chỉ ra rằng sự tồn tại của chúng cần phù hợp với các định luật của vật lý và hóa học, cũng như sinh học".

Chẳng hạn, ở Trái Đất, một loài bọ cánh cứng có tên là bombadier có thể thải ra một hỗn hợp nổ gồm hydrogen peroxide (H2O2) và các chất hóa học khác để tránh khỏi những kẻ săn mồi.

"Ở các hành tinh khác, dưới điều kiện trọng lực tương tự như Sao Hỏa, một con bọ như vậy có thể thải ra một phản ứng tương tự và đẩy nó đi tới 300m trong không khí", Schulze-Makuch nói.

Trong khi các nhà thám hiểm Sao Hỏa có thể tìm ra những sinh vật tương tự như Trái Đất, sự sống trên một hành tinh dạng Titan đòi hỏi một cấu tạo hóa sinh hoàn toàn khác. Khám phá đó sẽ là một thành tựu lớn của khoa học với những ý nghĩa sâu sắc.

Sự sống trên Sao Hỏa
Sự sống trên Trái Đát, với những đặc tính sinh hóa độc nhất của nó, có thể tồn tại được ở Sao Hỏa với một chút hiệu chỉnh.

Trước tiên, các sinh vật sẽ cần có một cách nào đó để lấy được nước trong một môi trường giống như một phiên bản khô hơn và lạnh hơn của sa mạc Atacama ở Chile. Một cách khả dĩ là sử dụng hỗn hợp nước-hdrogen peroxide thay vì nước dưới dạng chất lỏng trong tế bào, Schulze-Makuch cho biết.

Hydrogen peroxide là một chất chống đông tự nhiên có thể giúp các sinh vật tồn tại qua mùa đông của Sao Hỏa. Nó cũng là một chất hút ẩm, có thể tự hút lấy các phân tử nước trong không khí.

Vào ban ngày, các vi sinh vật dạng cây trên bề mặt như của Sao Hỏa có thể quang hợp hydrogen peroxide. Đến đêm, khi không khí tương đối ẩm, chúng có thể sử dụng hydrogen peroxide đã tích trữ được để hút lấy nước trong không khí.

Schulze-Makuch phỏng đoán rằng một sinh vật ngoài hành tinh lớn hơn, phức tạp hơn, có lẽ tương tự như bọ bombardier ở Trái Đất, có thể sử dụng những vi sinh vật này như nguồn nước và thức ăn.

Sự sống trên Titan
Do khoảng cách tới Mặt Trời lớn hơn, Titan lạnh hơn Trái Đất nhiều. Nhiệt độ trung bình trên bề mặt nó là khoảng -179 độ C. Thêm nữa, không có nước ở dạng lỏng trên bề mặt và cũng không có carbon dioxide (CO2) trong khí quyển - đây là hai chất rất quan trọng cho sự sống như chúng ta đã biết.

Nếu sự sống tồn tại trên Titan hay trên một hành tinh nào đó giống Titan ngoài vũ trụ, nó cần sử dụng thứ gì đó khác trong tế bào thay cho nước, có thể đó là một hydrocarbon nào đó như methane hay ethane. Những dạng sống không cần nước có thể tồn tại trong những hồ và biển methane và ethane lỏng đang chiếm một phần lớn trên bề mặt Titan, giống như những sinh vật sống trong nước trên Trái Đất, Schulze-Makuch cho biết.

Những sinh vật giả định như vậy sẽ lấy hydro thay cho oxy và cho nó phản ứng với acetylene năng lượng cao trong khí quyển để tạo ra methane thay cho carbon dioxide.

Trong môi trường như vậy, các sinh vật sẽ có những tế bào lớn và chậm biến chuyển. Tốc độ chậm hơn đó có nghĩa là sự tiến hóa và lão hóa xảy ra chậm hơn so với ở Trái Đất, và do đó cho phép sự sống của các sinh vật này kéo dài hơn so với sự sống trên Trái Đất.

"Chỉ có khám phá về sự sống ngoài Trái Đất và một sinh quyển thứ hai sẽ cho phép chúng ta kiểm tra những giả định này," Schulze-Makuch nói, "đó sẽ là một trong những thành tựu lớn nhất của loài người."

Ngọc Ánh (VACA)
Theo Science Daily