Các nhà khoa học đã phát hiện rằng những kết cấu phân tử cần thiết cho sự sống "có sẵn một cách dễ dàng" trên Enceladus - một vệ tinh băng giá của Sao Thổ.
Với đường kính chỉ 505 km (314 dặm), Enceladus đủ nhỏ để nằm gọn trong bang Colorado (Hoa Kỳ), nhưng nhờ có nước lỏng, nguồn năng lượng địa nhiệt và đặc tính hóa học phong phú, vệ tinh này có tiềm năng là nơi cư trú của sự sống ngoài Trái Đất.
Cách đây 20 năm, tàu không gian Cassini của NASA đã phát hiện bằng chứng cho thấy một đại dương mặn khổng lồ nằm bên dưới bề mặt Enceladus đang phun ra các "hạt băng" cực nhỏ thông qua các khe nứt gần cực nam của vệ tinh này. Các nghiên cứu tiếp theo đã phát hiện ra năm trong số sáu nguyên tố thiết yếu cho sự sống - carbon, hydro, nitơ, oxy và phốt-pho (chỉ thiếu lưu huỳnh) - tồn tại trong các hạt băng đó.
Tuy nhiên, phần lớn các nghiên cứu trước đây tập trung vào các hạt băng tương đối cũ đã lắng lại trong vành E của Sao Thổ - một vành đai khuếch tán nằm bên ngoài các vành sáng chính của hành tinh - sau khi bị phun ra hàng chục hoặc hàng trăm năm trước. Điều này khiến các nhà khoa học không thể chắc chắn rằng các hợp chất này thực sự đến từ Enceladus, hay là kết quả của quá trình phong hóa không gian trong vành đai.
Giờ đây, các nhà thiên văn học đã xác định được các phân tử hữu cơ - và có thể có cả nitơ và oxy - trong các hạt băng tươi vừa được phun ra từ Enceladus. Nghiên cứu mới đã được công bố vào thứ Tư (1/10) trên tạp chí Nature Astronomy.
Bí ẩn của vệ tinh băng giá
Vào năm 2008, khi tàu Cassini bay xuyên qua một mạch phun gồm các hạt băng vừa được phun lên từ Enceladus, nó đã thu thập dữ liệu về lượng băng bắn vào bộ phân tích bụi vũ trụ của tàu. Các hạt băng này va vào tàu với vận tốc lên tới 18 km/s, nhanh đến mức các phân tử nước không kịp kết tụ lại. Điều này cho phép nhóm nghiên cứu nhìn thấy các "tín hiệu vốn bị che khuất trước đây" - đồng tác giả Nozair Khawaja, một nhà khoa học hành tinh tại Đại học Tự do Berlin, cho biết.
Các nhà nghiên cứu đã sử dụng phương pháp khối phổ để phân tích "dấu vân tay hóa học" của các phân tử trong những hạt băng tươi này. Họ phát hiện ra các hợp chất hóa học mà, trên Trái Đất, tham gia vào các phản ứng dẫn đến sự hình thành các phân tử phức tạp cần thiết cho sự sống, bao gồm cả các cấu trúc có khả năng chứa nitơ và oxy.
“Những phân tử mà chúng tôi tìm thấy trong vật chất vừa được phun ra chứng minh rằng các phân tử hữu cơ phức tạp mà Cassini từng phát hiện trong vành đai E của Sao Thổ không chỉ là sản phẩm của việc tiếp xúc lâu dài với không gian, mà thực sự có sẵn trong đại dương của Enceladus,” giáo sư Frank Postberg, đồng tác giả nghiên cứu và là giáo sư khoa học hành tinh tại Đại học Tự do Berlin, phát biểu trong một tuyên bố.
Nozair cho biết có nhiều cách để các phân tử này trở nên có liên quan đến sinh học, “làm tăng khả năng rằng vệ tinh này có thể hỗ trợ sự sống.” Tuy nhiên, ông cũng nói rằng việc không tìm thấy sự sống trên Enceladus cũng sẽ là một khám phá lớn, vì điều đó sẽ đặt ra “những câu hỏi nghiêm túc về lý do tại sao sự sống lại không tồn tại trong một môi trường có đầy đủ điều kiện phù hợp như vậy.”
Cơ quan Không gian châu Âu (ESA) đang lên kế hoạch cho một sứ mệnh trong tương lai nhằm đưa một tàu không gian đáp xuống vùng cực nam của Enceladus để thu thập thêm mẫu vật. Thời điểm sớm nhất để phóng sứ mệnh này được ESA đặt ra là vào đầu những năm 2040.
R.T
Theo Livescience
