Ngày 31 tháng 8 vừa qua, Cơ quan Không gian Châu Âu (ESA) đã thông báo việc tàu không gian JUICE vừa qua giai đoạn bay ngang qua Sao Kim (Venus flyby) trong lộ trình tiến tới Sao Mộc để thực hiện một loạt các nghiên cứu về các vệ tinh băng của hành tinh khổng lồ này.
JUICE (Jupiter Icy Moons Explorer) là tàu không gian của ESA, được phóng lên khỏi Trái Đất từ tháng 4 năm 2023 với mục tiêu rất cụ thể là nghiên cứu đặc điểm các vệ tinh băng của Sao Mộc, cụ thể là Ganymede, Callisto và Europa. Chúng có đặc điểm chung là lớp băng bao phủ bề mặt và được nghi vấn đề nguồn nhiệt từ bên trong đang duy trì đại dương chất lỏng phía dưới bề mặt băng, và do đó cũng có thể có tiềm năng cho sự sống. Ở góc độ nào đó, sứ mệnh không gian này có phần gần trùng với mục tiêu mà NASA đặt ra cho Europa Clipper - con tàu đã được phóng lên vào tháng 10 năm 2024 (nhưng chỉ nghiên cứu sâu về Europa).
Câu hỏi bạn sẽ đặt ra là tại sao JUICE lại bay qua Sao Kim. Trái Đất có quỹ đạo nằm giữa Sao Kim và Sao Mộc, và vì thế định tới Sao Mộc nhưng lại bay qua Sao Kim có vẻ như đi ngược đường. Tuy nhiên, mọi việc không đơn giản như khi bạn lái xe ra khỏi nhà và cứ thế đi thẳng tới nơi làm việc. Các con tàu không gian liên hành tinh sử dụng công nghệ hiện nay đều phải có những chuyến đi vòng với mục đích lợi dụng lực hấp dẫn của các hành tinh vào đúng thời điểm khi hướng của lực hấp dẫn tạo ra góc phù hợp với hướng di chuyển trên quỹ đạo của con tàu để tạo nên gia tốc bổ sung. JUICE không thể bay thẳng từ Trái Đất tới Sao Mộc mà nó cần bay mấy vòng quanh khu vực quỹ đạo của Trái Đất để tăng tốc dựa trên hấp dẫn của Mặt Trăng, Sao Kim và chính Trái Đất.
Quỹ đạo dự kiến của tàu JUICE, hiện nay nó đã qua điểm "Venus flyby". Nguồn: ESA.
Váo tháng 8 năm 2024, JUICE đã có chuyến bay qua ở khoảng cách gần để lợi dụng hấp dẫn của lần lượt Mặt Trăng và Trái Đất, và tới cuối tháng 8 vừa rồi nó bay ngang qua Sao Kim để nhận gia tốc như đã được tính toán trước. Con tàu này sẽ còn 2 lần bay ngang qua Trái Đất nữa vào tháng 9 năm 2026 và tháng 1 năm 2029 trước khi đạt đủ vận tốc cần thiết để tới Sao Mộc. Nếu không có biến cố nào, con tàu sẽ tới quỹ đạo của Sao Mộc vào tháng 7 năm 2031 trước khi bay lần lượt quanh các vệ tinh nêu trên để thực hiện các quan sát.
Bryan
Theo ESA
